Studielast en contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs (2009-2023)

Keijzer, R. (2023). Studielast en contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs (2009-2023).Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 43(1), 41-48.

De kwaliteit van de opleiding leraar basisonderwijs hangt samen met hoe de opleiding is ingericht en hoeveel tijd er voor de verschillende vakken en stages is ingeruimd. In totaal gaat het om 240 ec ofwel 6720 uur aan tijd die een student nominaal aan de voltijds studie besteedt. In zijn bijdrage kijkt Ronald Keijzer naar reken-wiskundeonderwijs op de lerarenopleiding basisonderwijs. Hij beschouwt de zgn. studielast voor rekenen-wiskunde, de tijd die studenten gebruiken om een bepaald studieonderdeel of vak af te ronden, en de contacttijd, de tijd die studenten doorbrengen onder begeleiding van een docent. Het onderzoek beschrijft de ontwikkeling van de studielast, de contacttijd en enkele andere zaken die bepalend zijn voor de kwaliteit van het opleidingsonderwijs rekenen-wiskunde over de periode 2009-2023. Aanleiding voor dit onderzoek was de ontwikkeling van de landelijke kennisbasis rekenen-wiskunde, die passend zou moeten zijn bij de studielast die er op de opleidingen beschikbaar is voor dit vak. Omdat onduidelijk was om welke studielast het ging, is dit nagegaan. Dit eerste onderzoek in de reeks, waarvan dit de achtste is, toonde grote verschillen tussen de opleidingen. Verder werd de gevonden gemiddelde studielast door onderzoekers van de KNAW, die als opdracht hadden aanbevelingen te doen over de kwaliteit van het reken-wiskundeonderwijs, veel te laag gevonden.

De afgelopen zeven edities (2009-2021) van dit onderzoek lieten zien dat de opleidingen geweldig verschillen als het om studielast en contacttijd gaat. Dit beeld is ongewijzigd voor de achtste editie. Kort voor de invoering van de landelijke kennisbasistoets nam de gemiddelde studielast en contacttijd toe. Na de daadwerkelijke invoering daalde deze gemiddelden weer. Deze daling zet ook in 2023 door. Dat laat bijvoorbeeld de ontwikkeling van de gemiddelde studielast over de periode 2009-2023 zien. Na de piek in 2013 nam de studielast in rap tempo af.

Dit onderzoek toont dat de lerarenopleidingen in dit opzicht vooralsnog ongevoelig blijken voor de signalen van de overheid dat investeren in het reken-wiskundeonderwijs nodig is.