Link naar de les op de website van Volgens Bartjens.

Vragen met als doel de hele les en de video’s in samenhang te doordenken:

Vooraf:

• Los dit probleem eerst zelf op verschillende manieren op.
• Welke aanpakken verwacht je van de leerlingen? Maak een voorspelling.
• Welke voorkennis hebben ze nodig om dit probleem op te kunnen lossen?
• Lees het lesplan. Waar ben je nieuwsgierig naar als je straks de video’s van deze les gaat bekijken?

Tijdens het bekijken van de video’s:

Video 1: Introductie van het probleem

• Hoe zorgt de leerkracht ervoor dat de leerlingen begrijpen wat het probleem is?
• Hoe ondersteunen leerlingen elkaar bij het verkennen van het probleem?

Video 2: Oplossen van het probleem, alleen en in groepjes

• Hoe pakken de leerlingen het probleem aan? Zie je een systematische aanpak, of werken ze vooral via uitproberen (guess and check)?
• Wat valt op in hoe leerlingen elkaar blijven stimuleren, ondanks dat het moeilijk is?

Video 3: Presentaties van oplossingen

• Vier kinderen vertellen over hun aanpak. Hoe verschillen ze in de manier waarop ze het probleem representeren?
• Op welke manieren stimuleert de leerkracht leerlingen om elkaars denkstappen te begrijpen en samen te vatten?
• Hoe beïnvloedt de leesbaarheid en zichtbaarheid van de uitwerkingen de kwaliteit van de interactie tussen de leerlingen en hun begrip van de aanpak?
• Hoe helpt de leerkracht bij het verhelderen van de denkstappen van Hugo, en welk effect heeft dat op de klas?

Video 4: Vergelijken van de verschillende redeneringen

• Hoe reflecteert de groep tijdens de nabespreking op de gebruikte aanpakken, het plezier van de activiteit, en de juistheid van de antwoorden?
• Wat doet de leerkracht om iedereen bij het gesprek te betrekken?

Als je deze les zelf wilt geven:

• Hoe heeft de leerkracht zich waarschijnlijk op de les voorbereid?
• Wat zou je daarvan willen overnemen en wat zou je anders doen?
• Wat zijn de leerdoelen voor jezelf?

Verdere theoretische verdieping:

Vaktaal:

Om de les goed te analyseren, is vaktaal essentieel. Leg in je eigen woorden uit hoe de onderstaande vaktaalwoorden in de les naar voren komen. Welke nieuwe inzichten heb je gekregen ten aanzien van deze woorden? De lijst is niet uitputtend; voeg zelf andere relevante begrippen toe die je kunt gebruiken om de les te analyseren.

• Getallenlijn
• Interactie
• Niveau van oplossen
• Non-routineprobleem
• Reflectie
• Representeren
• Wiskundige attitude
• Wiskundig probleemoplossen
• …

Literatuursuggesties:

In de video-opnamen heb je gezien hoe je met een puzzel het probleemoplossend denken en redeneren bij leerlingen kunt stimuleren. Meer hierover lees je in hoofdstuk 1 van Rekenen met hele getallen op de basisschool. Het artikel van Kool en Lit beschrijft een stappenplan dat leerkrachten houvast biedt bij het begeleiden van dit proces. In het artikel van Van Zanten lees je meer over het belang van het leren oplossen van wiskundige problemen en hoe dit een plek heeft gekregen in de conceptkerndoelen.

• Kool, M., & Lit, S. (2025). Wiskundig probleemoplossen. Een stappenplan voor de leerkracht. Volgens Bartjens, 44(4), 4-7. 
• Van Galen, F., Markusse, A., & Veltman, A. (2021). Rekenen met hele getallen op de basisschool (3e druk). Noordhoff Uitgevers.
• Van Galen, F., Van Toledo, J., & Haak, A. (2025). Puzzelen. Volgens Bartjens, 44(4), 8-9.
• Van Zanten, M. (2025). Wiskundig probleemoplossen en modelleren in de conceptkerndoelen. Volgens Bartjens, 44(4), 12-15.