Meivakantie: IPABO is gesloten van 26 april t/m 5 mei. Kijk voor meer informatie op de contactpagina.
Hogeschool IPABO > Comenius > Kijklijnen
Kijklijnen
In deze les ontdekken leerlingen uit groep 6 hoe je kijklijnen kunt gebruiken om te tekenen wat je wel of niet kunt zien vanuit een bepaalde plek.
Link naar de les op de website van Volgens Bartjens.
Vragen met als doel de hele les en de video’s in samenhang te doordenken:
Vooraf:
- Kijk eens bewust naar de kijklijnen in je eigen omgeving: wat zie je wel of niet vanuit jouw positie, en hoe verandert dat als je ergens anders gaat staan?
- Lees het lesplan. Waar ben je nieuwsgierig naar als je straks de video’s van deze les gaat bekijken?
- Welke aanpakken verwacht je van de leerlingen tijdens het werken met de blokjes? Maak een voorspelling.
Tijdens het bekijken van de video’s:
Video 1: Introductietaak: je duim opsteken zodat je het gezicht van de juf niet kunt zien.
- Wat maakt de duimactiviteit volgens jou tot een effectieve start van de les? Denk aan betrokkenheid, nieuwsgierigheid of het activeren van voorkennis.
- Welke inzichten krijgen leerlingen over kijklijnen door het doen van de duimactiviteit?
- Wat zegt of vraagt de leerkracht om het denken van leerlingen over kijklijnen te activeren of te verdiepen?
Video 2: In tweetallen. Waar zie je het blokje niet?
- Hoe begeleidt de leerkracht de leerlingen tijdens het uitvoeren van de activiteit? Wat wordt expliciet uitgelegd en wat mogen de leerlingen zelf ontdekken? En welk effect heeft deze balans volgens jou op hun denken en betrokkenheid?
- Welke strategieën gebruiken de leerlingen om het probleem op te lossen? In hoeverre lijken de aanpakken van de duo’s op elkaar, en waar verschillen ze?
- Hoe zou je de stemming en leerhouding van de leerlingen omschrijven? Wat denk je dat hieraan bijdraagt – vanuit de opbouw van de les, de leerkracht of de activiteit zelf?
Video 3: Bespreking
- Welke ideeën of redeneringen over kijklijnen komen naar voren in het gesprek tussen de leerlingen? Wat valt je daarin op?
- Wat draagt de leerkracht bij aan de discussie? En wat is volgens jou het effect daarvan op het denken van de leerlingen?
- Welke communicatieve attitudes zie je bij de leerlingen terug in de manier waarop ze met elkaar in gesprek zijn? Denk aan openheid, betrokkenheid en het serieus nemen van elkaars ideeën.
Als je deze les zelf wilt geven:
- Hoe heeft de leerkracht zich waarschijnlijk op de les voorbereid?
- Wat zou je daarvan willen overnemen en wat zou je anders doen?
- Wat zijn de leerdoelen voor jezelf?
Verdere theoretische verdieping:
Vaktaal:
Om de les goed te analyseren, is vaktaal essentieel. Leg in je eigen woorden uit hoe de onderstaande vaktaalwoorden in de les naar voren komen. Welke nieuwe inzichten heb je gekregen ten aanzien van deze woorden? De lijst is niet uitputtend; voeg zelf andere relevante begrippen toe die je kunt gebruiken om de les te analyseren.
- Geleid heruitvinden
- Kijklijn
- Kijkmeetkunde
- Lokaliseren
- Perspectief
- Ruimtelijke oriëntatie
- Schematiseren
- Viseerlijn
- Wiskundige attitude
- …
Literatuursuggesties:
In de video-opnames heb je kunnen zien hoe je kinderen kunt uitdagen om het begrip kijklijnen zelf te ontdekken. Dit is van belang omdat het hen niet alleen helpt het begrip concreet te verkennen, maar ook om meetkundige inzichten te herkennen in situaties uit hun dagelijks leven. Meer hierover lees je in hoofdstuk 10 van Kerninzichten en hoofdstuk 4 en 5 van Meten en meetkunde op de basisschool. De manier waarop de les is opgebouwd sluit nauw aan bij het idee van ‘geleid heruitvinden’. Je kunt hier meer over lezen in het artikel van Van Galen en Markusse.
- Oonk, W., Keijzer, R., Lit, S., Barth, F., den Engelsen, M., Lek, A., & Van Waveren Hogervorst, C. (2023). Wiskunde in de praktijk. Kerninzichten (4e druk). Noordhoff Uitgevers.
- Van Galen, F., Markusse, A., & Veltman, A. (2021). Meten en meetkunde op de basisschool (1e druk). Noordhoff Uitgevers.
- Van Galen, F., & Markusse, A. (2018). Inzicht ontwikkelen. Volgens Bartjens, 37(5), 4–8.
- Van Galen, F., & De Munnik, M. (2024). Kijklijnen. Volgens Bartjens, 44(2), 8-10.